Yüz Felci ve Göz
Yüz felci her ne sebeple olursa olsun ortaya çıktığı durumlarda kişilerin hayat kalitesini hem estetik hem fonksiyonel olarak bozan bir olgudur. Temel olarak yüzümüzdeki kasların hareketlerini sağlayan fasyal sinirin (7ci kranyal sinir) bir nedenden ötürü fonksiyonunu kaybetmesi sonucu görülür. Hasta yüz kaslarını kontrol edemediğinden etkilenen bölge ile yüzün diğer yarısı arasında belirgin farklılık oluşur.
Etkilenen tarafta altta yatan sebebe bağlı olarak yüz kasları tamamen veya kısmen paralize olmuş olabilir. Göz ve çevresi dokularda da felç olan kaslar yüzünden birtakım problemler görülür. Gözün ve görme fonksiyonunun korunabilmesi için mutlaka bir göz doktoru mümkünse oküloplastik cerrahi uzmanına başvurmak faydalı olacaktır.
Görme en önemli duyularımızdan bir tanesi olduğundan göz etrafındaki ve göz kapaklarındaki kasların çalışmaması nedeniyle görmenin kaybedilmesi düşünülemez. Göz kapağında ve göz etrafındaki kaslarda meydana gelen fonksiyon kayıplarının telafi edilememesi durumunda maalesef yüz felci hastalarında bu risk ortadan kaldırılamaz. Hafif durumlarda gözyaşı damlaları ve gece gözleri kapatarak takip uygulanabilir ancak daha ağır vakalarda gözlerin kapanmasını sağlayabilmek için birtakım cerrahi müdahaleler gerekebilir.
En sık kullanılan yöntemlerden bir tanesi üst göz kapağına altın veya titanyum implantlar konularak kapak ağırlığının arttırılmasıdır. Böylece gözkapaklarının tam olarak kapanabilmesi sağlanmış olur. Yüz felciyle ilgili iyileşme görülene kadar bu ağırlıklar yerinde tutulur. İyileşme sonrası ağırlıklar çıkartılabilir. Ayrıca alt göz kapaklarının ve gerekirse yüz ortasının ayrı ayrı veya birlikte yükseltilmesi planlanabilir. Tüm bu cerrahi yaklaşımlar lokal veya gerekirse genel anestezi altında yapılabilir. Temel amaç gözlerin tam olarak kapanmasını sağlayarak korunması olduğundan estetik kaygı aslında ikinci plandadır. Yine de yapılacak operasyonların geri döndürülebilir olması iyileşme sonrası yüzün her iki tarafındaki simetrinin korunabilmesi için önem taşır.
İyileşme beklenmeyen yüz felci hastalarında gözün zarar görmesi için gerekli müdahaleler yapıldıktan sonra gözlerde sulanma sıkıntısı ile ilgili birtakım işlemlerde gündeme alınabilir. Göz etrafındaki kasların yetersizliğine bağlı olarak lakrimal pompa mekanizması da çalışmadığından gözyaşının tahliyesinde de sıkıntılar görülür. Bu durum fonksiyonel bir gözyaşı kanal tıkanıklığı olarak değerlendirilebilir. Aşırı sulanan, akan gözler normal hayatın idamesini oldukça zora sokar. Kimi hastalarda gözyaşı kanalına yönelik cerrahi müdahaleler ile pasif drenajı sağlamak gerekir.
Yüz felci hastalarında gözlerin ve görmenin korunması azami önem arz etmektedir. Bu hastalarda çok dikkatli ve ayrıntılı bir oftalmolojik muayene ayrıca göz etrafı dokuların anatomi ve fonksiyonlarının değerlendirilebilmesi oldukça önemlidir. Oftalmik plastik cerrahi konusunda tecrübeli bir hekim ile takip ve gerektiği zamanlarda uygun medikal veya cerrahi tedavilerin uygulanması en doğru yaklaşım olacaktır.
